1. Monografie
Irena Matus – autorka siedmiu monografii, w tym trzech z zakresu tematyki etnograficznej:
– Wieś Strzelce – Dawidowicze w tradycji historycznej (w:) Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Białystok 1994, s. 242.

– Lud nadnarwiański. Prace Katedry Kultury Białoruskiej Uniwersytetu w Białymstoku, t. 2, cz. 1, Białystok 2000, s. 192.
– Lud nadnarwiański. Zwyczaje i obrzędy weselne, Wydawnictwo Uniwersytet w Białymstoku 2018, s. 425. 
 

2. Wybrane artykuły naukowe o tematyce etnograficznej:
– Dziedzictwo kulturowe naszym wspólnym duchowym bogactwem, (w:) Białostocki Biuletyn Oświatowy, 1/1998, s. 12.
– Wielka historia w doświadczeniu mieszkańców małej wsi, (w:) Pogranicza języków, pogranicza kultur, studia ofiarowane Elżbiecie Smułkowej, pod red. Anny Engelking i Romualda Huszczy, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2003, s. 304-311.
– Pamięć o zmarłych w kontekście tradycji ludowej i religijnej ludności obrządku wschodniego na wschodnim Podlasiu, (w:) Międzygeneracyjna transmisja dziedzictwa kulturowego. Globalizm versus regionalizm, pod red. Jerzego Nikitorowicza, Jerzego Halickiego, Jolanty Muszyńskiej, Trans Humana, Białystok 2003, s. 209-215.
– Podlaska wieś pogranicza w kontekście tradycji – przeszłość, teraźniejszość, prognozy, (w:) Europa bez granic: wyzwanie dla oświaty wielokulturowej, Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania w Rykach, Ryki 2004, s. 209-214.
– Zwyczaje wielkanocne na Podlasiu (w:) Tradycji materialnaj i duchounaj kultury Uschodniaha Paleśsia, Homiel 2004, s. 162-166.
– Walory kulturowe podlaskich wsi pogranicza szansą rozwoju turystyki w regionie, (w:) Czynniki rozwoju regionalnego Polski północno-wschodniej, pod red. naukową Bogusława Plawego, t. II. Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Białymstoku, Białystok 2005, s. 193-202.

– Płótno, ręcznik, chusta w ludowej tradycji rodzinnej na Podlasiu – magia, symbolika, przedmioty, (w:) Rodzina i jej wartości w wielokulturowym społeczeństwie Europy, Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania w Rykach, Ryki 2006, s. 77-82.
– Krzyż w tradycji ludowej i architekturze krajobrazu północno-wschodniego Podlasia, (w:) Przyroda a turystyka we wschodniej Polsce, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2007, s. 271-280.

Wybrany fragment z publikacji:
„Ustawiane na przestrzeni wieków krzyże, różne w formie i kształcie, nadają podlaskiemu krajobrazowi malowniczości tworzą atmosferę pobożności, a zarazem tajemniczości, która intryguje mistycyzmem”.
– Gromnice – Hramnicy – pomiędzy ruską a polską tradycja ludową, (w:) Kultura, nauka obrazowannie w cowremiennom mire, Grodno 2009, s. 329- 337.
– Walory kulturowe Krainy Otwartych Okiennic, (w:) Annales Uniwersitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia wol. LXIV, secititio B, Lublin 2009, s. 53-65.
– Pozostałości pounickie w roku obrzędowym prawosławnych wsi białoruskich na północnym Podlasiu, (w:) Białorusini – historia i kultura. Sesja naukowa Szreniawa, 25-26 czerwca 2010, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Szreniawa 2010, s. 82-88.
– Szkoły cerkiewne (w:) Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku Suplement A-Ż, red. nauk. prof. dr hab. Tadeusz Pilch, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2010, s. 497-504.
– Zwyczaje pogrzebowe na północnym Podlasiu, (w:) Nekropolie jako znak kultury pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego, red. Feliks Czyżewski, Agnieszka Dudek-Szmigaj, Lubow Frolak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011, s. 159-174.
– Projekty oświatowe kanonika brzeskiego Antoniego Sosnowskiego w perspektywie biograficznej (w:) Biografie nauczycieli i pedagogów. Idee i programy, pod red. Ryszarda Skrzyniarza, Grzegorza Bujaka, Katarzyny Kołtuniewicz, Lublin 2013, s. 189- 201.

– Celestyn Bren i jego wkład w badania etnograficzne na Białostocczyźnie, (w:) Беларусь вачыма польскіх этнографаў XIX – першай паловы XX ст., pod red. J. Kрашэўскага, К. Машыньскага, Мінск 2013, s. 159-164.
– Białoruski ręcznik jako przekaźnik informacji,(w:) Komunikacja międzykulturowa w świetle współczesnej translatologii, tom 2 Kultura i język pod red. B. Jeglińskiej, K. Kodeniec, A. Krawczyk-Łaskarzewskiej, J. Nowackiej, Olsztyn, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn 2015, s. 131-153.

Wybrany fragment z publikacji o obrzędowym ręczniku:
„Ręcznik stanowi jeden z najcenniejszych zabytków tradycyjnej kultury materialnej Białorusinów na Białostocczyźnie, cieszący się ogromną popularnością, aż do lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Panny szyły go z przeznaczeniem na posag i ślub, to w
nim, jak wierzono, czasową przystań znajdowała dusza po śmierci i to on stanowił swoistą opokę przychodzącemu na świat niemowlęciu. Obecny był w licznych obrzędach i zwyczajach agrarnych, nieustannie towarzyszył człowiekowi w życiu codziennym”.
– Historia Parafii Opieki Matki Bożej w Puchłach (w:) Kalendarz Prawosławny 2016, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2015, s. 147-156.
– Trendy dekoracyjne podlaskich strojów i tkanin użytkowych w pierwszej połowie XX wieku na bazie zbiorów muzealnych Baćkauszczyny Białorutenistyka tom 8, Białystok 2016, s. 391-411.
– Dom jako gniazdo rodzinne w kulturze ludowej Białorusinów Białostocczyzny (w:) Białorutenistyka Białostocka 2017
– Prekursorskie inicjatywy działań księży Sosnowskich. Edukacja rolnicza,(w:) Współczesne przestrzenie biografistyki, T.3 nr1(2018), Lublin, s. 203-220.
– Specyfika pieczywa obrzędowego na północnym Podlasiu, Studia Białorutenistyczne 2017.
-Obrzędowe pieczywo weselne w podlaskiej tradycji wschodniej korowaj, rahulki, dwojany, korowajczyki, huski, Acta Neophilologika 2020.

Wybrany fragment z publikacji o korowaju – obrzędowym kołaczu weselnym:
„Korowaj sakralizowano jak chleb. W XIX wieku nazywano go zamiennie białym
chlebem. Niezależnie od symboliki, był to wypiek magiczny, tak jak i rytuał jego
przygotowania. Zwyczaj ten odzwierciedla naturalny i odwieczny w środowisku chłopskim
kult chleba, jako podstawy pożywienia, w nawiązaniu do słów jednej z najważniejszych
chrześcijańskich modlitw. Chleb był symbolem dostatku i to właśnie wypiek korowaja miał

zapewnić go nowej rodzinie. Korowajem obdarowywała młoda para swoich najbliższych,
kiedy ci winszowali im i składali podarki. To symboliczny chleb, jakim od tej pory dzielili się
nowożeńcy. (…) weselny korowaj to symbol bogactwa, co uosabia szczęście rodzinne.”